Akdeniz Üniversitesi kiracılarına Sayıştay kıskacı

haberimizvar.net-  Akdeniz Üniversitesi 2024 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu yayınlandı. Raporda konuyla ilgili şu ifadelere yer verildi: 

RUHSATSIZ İŞLETMELER UYARISI
"Üniversite bünyesinde kiraya verilen işletmelerde işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunmaması.
Üniversite tarafından kiraya verilen ve kantin, kafeterya vb. şekilde faaliyet gösteren işletmelerin işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunmadığı tespit edilmiştir. Buna göre, kiracıların işletme ruhsatlarının alıp almadıklarının üniversite tarafından takip edilmesi ve ruhsat alamayan işletmelere ait kira sözleşmelerinin feshedilerek kesin teminatlarının gelir kaydedilmesi ayrıca cari yıl kira bedellerinin tazminat olarak alınması gerekmektedir.

Kiraya verilen taşınmazlar incelendiğinde kantin, kafeterya vb. işletmelerin faaliyet gösterdiği ancak hiçbirinin ilgili belediyeden faaliyet konularına göre işyeri açma ve çalışma ruhsatı almadıkları görülmüştür.

BUNA RUHSATLARI VE YAPI BELGELERİ YOK
Kamu idaresinin cevabında; üniversiteye ait binaların çoğunluğunun 1982-2012 yılları arasında yapılmış olması ve binaların ruhsatının ve yapı kayıt belgelerinin bulunmaması nedeniyle kiracıların işyeri açma ve çalışma ruhsatı alamadığı, daha sonra 26.10.2018 tarihinde Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından yapı kayıt belgelerinin alındığı ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından düzenlenen yapı kayıt belgesinin de üniversiteye verildiği, 18.02.2025 tarih E-31427153-756.99-1145388 sayılı yazı ile Konyaaltı Belediyesi'ne gerekli başvuruların yapıldığı, bahse konu başvuru sonrası çarşılar ve diğer binalarda bulunan tüm işletmeler ile iletişime geçilerek işyeri açma ve çalışma ruhsatı başvuru işlemlerinin yapılması gerektiği hususunun tebliğ edildiği,

KONYAALTI BELEDİYESİ'NİN CEVABI
Konyaaltı Belediyesi'nin ilgili müdürlüğü tarafından ruhsatlandırma işlemlerinin devam ettiği ve konunun İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı İhale Şube Müdürlüğü ile Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı Emlak Şube Müdürlüğü tarafından takip edildiği, en kısa sürede ilgili işletmelerin işyeri açma ve çalışma ruhsatı almasının sağlanacağı, almayan veya alıp iptal edilen işletmelerin sözleşmelerinin ise ilgili mevzuat gereğince tebligat yapmaya gerek kalmaksızın fesih edilerek, kesin teminatının gelir kaydedilip, cari yıl kira bedelinin tazminat olarak tahsil edileceği, ifade edilmiştir.

TEK TARAFLI KİRA SÖZLEŞMELERİ FESH EDİLMELİ
Sonuç olarak; yukarıda yer alan mevzuat uyarınca, üniversite tarafından kiraya verilen ve kantin, kafeterya vb. şekilde faaliyet gösteren işletmelerin işyeri açma ve çalışma ruhsatlarını alıp almadıklarının üniversite tarafından takip edilmesi ve ruhsat alamayan işletmelere ait kira sözleşmelerinin feshedilerek kesin teminatlarının gelir kaydedilmesi ayrıca cari yıl kira bedellerinin tazminat olarak alınması gerekmektedir."

KİRA ÖDEMESİ YOK!

Raporda ayrıca, Akdeniz Üniversitesi'nin 2024 yılında işletmelerden kira almadığı bu nedenle 23 işletmeden 2.721.564,45 TL kira alacağı olduğu tespit edildi. Konuyla ilgili şu ifadelere yer verildi: "Üniversitenin kiraya verilen taşınmazlarının incelenmesinde, kira bedeli tahsil edilemeyen kiracıların olduğu görülmüştür.

Üniversitenin 2024 yılı sonu itibarıyla, 23 adet kiracıdan 2.721.564,45 TL kira alacağı bulunduğu ve yıl içinde farklı dönemlerde alınması gereken kiralar tahsil edilemediğinden hükümlerin işletilmediği tespit edilmiştir. Bahse konu bu alacakların tahsilat sürecinin hızlandırılması, tahliye süreci işletilmiş olanlar açısından da Kanun ve sözleşme hükümlerine uygun işlemlerin yerine getirilmesi gerekmektedir.

ÜNİVERSİTENİN SAVUNMASI

Kamu idaresinin cevabında; Kovid-19 salgını nedeniyle kiracılar işletmelerini açamadığından 2022 yılı Temmuz-Ağustos aylarına kadar kira alınmadığı ve ek süre verildiği, 2023 yılı Şubat ayı içerisinde meydana gelen büyük depremler sonrasında, 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı bahar yarı yılına uzaktan öğretim yöntemiyle başlandığı, üniversite yerleşkesinde yer alan yurtlara depremzedelerin yerleştirildiği, Üniversite Senatosu tarafından 2022-2023 Eğitim Öğretim yılı için verilen ancak 2023-2024 yılını da kapsayacak şekilde uzayan uzaktan eğitim kararları ile yaz okulu yapılmaması kararı sonrasında Yüksek Öğretim Kurulu'na kira alacaklarına ilişkin görüş sorulduğu, Yüksek Öğretim Kurulu Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı tarafından gönderilen 10.04.2023 tarihli ve E-50127709-045.99-22091 sayılı yazıda konuya ilişkin olarak üniversitelerin yetkili organlarınca verilen kararın uygulanmasının uygun olacağının belirtildiği, bunun üzerine üniversite tarafından kiracılara, 2023 yılı içerisinde kira alınmaması, süre uzatım verilmesi, kira ertelenmesi veya çeşitli indirim oranları uygulanması vb. kolaylıkların uygulanmadığı ve kira almaya devam edildiği, öğrenci yurtlarında bulunan depremzedelerin ise 2024 yılı Haziran ve Temmuz ayına kadar kaldığı, 2023-2024 içerisinde yaşanan bu sıkıntılar ve kira artış oranlarının TÜFE- 12 aylık ortalamalarının yüzde 50 üzerinde olması ve yüzde 25 kira artış oranı sınırlamasının Eylül 2023 tarihinde son bulması ile birlikte genel fiyat seviyesinin yükselmesi nedeniyle 2024 yılı içerisinde farklı dönemlerde alınması gereken bazı kiraların tahsil edilemediği, bahse konu bu alacakların büyük bir kısmının tahsil edildiği, tahsilatı gerçekleştirilemeyen işletmeler için ise Devlet İhale Kanunu, kira sözleşmesi ve eki şartname hükümlerinin uygulandığı, Kanun ve sözleşme hükümlerine uygun iş ve işlemlerin yerine getirilmesi için azami dikkat gösterileceği ifade edilmiştir.

BİR YILLIK TESPİT VAR!
Sonuç olarak; 2020-2023 yılı itibariyle yaşanan ve Kamu İdaresi tarafından da belirtilen olumsuzlukların sürece katkısı anlaşılmakla birlikte 2024 yılı içinde bazı kiracılardan hiç kira alınamadığı, yılın başından itibaren alınamayan kiralar için de işlem yapılmadığı anlaşılmıştır. Bu durum düzenli şekilde kira ödeyen diğer işletmeler için de olumsuz örnek teşkil etmektedir. Bu itibarla, bahse konu bu alacakların tahsilat sürecinin hızlandırılması, tahsil edilemeyenler için de kanun ve sözleşme hükümlerine uygun işlemlerin yerine getirilmesi gerekmektedir."