haberimizvar.net- Antalya Aksu Belediyesi 2024 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu'nda 'İmar Kanunu'na aykırılıktan işlem tesis edilen yapılarda bu süreçten sonraki iş ve işlemler ile kontrollerinin yapılmadığı' tespit edildi. Raporda konuyla ilgili şu bilgilere yer verildi: "Belediye sınırları içerisinde 3194 sayılı İmar Kanunu'na göre; hiç ruhsat alınmadan veya mevcut ruhsata aykırı olarak yapılan yapılardan tespit edilerek ceza kesilenlerin ruhsat almak veya mevzuatta öngörülen sürede kaçak yapıyı yıkmak yerine yapıyı inşa etmeye veya kullanmaya devam ettikleri tespit edilmiştir.

YAPILMASI GEREKENLER
Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde belediye tarafından uygulanması gereken iş akışlarını şöyle özetlemek mümkündür:
-  Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere ve imar mevzuatına aykırı olarak yapılan uygulamalarla ilgili 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32'nci maddesine göre yapı tatil zaptı tutulur, aykırılık fotoğraflanır.
-  Yapı tatil zaptı yapının bulunduğu mahalle muhtarına da imzalattırılarak 1 nüshası aykırılık bulunan yapıya asılır ve fotoğraflanır. 1 nüshası muhtara teslim edilir.
-  Yapı tatil zaptı Tapu Müdürlüğüne, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'ne üst yazı ile gönderilir.
-  Yapı tatil zaptının tutulduğu tarih itibari ile 10 gün içerisinde karar alınabilmesi için yazılı olarak 'Encümen'e gönderilir.
-  Alınan Encümen kararı İmar Müdürlüğü veya Yapı Kontrol Müdürlüğüne üst yazı ile gönderilir.
-  Encümen kararı müdürlükçe ilgililerine tebliğ edilir.
-  Tebliğ mazbatası müdürlüğe ulaştığında 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42'nci maddesine göre hesaplanan para cezasının tahsili için Mali Hizmetler Müdürlüğüne üst yazı ile encümen kararı ve tebliğ mazbatası gönderilir.
-  Tebliğ mazbatasındaki tebliğ tarihinden itibaren bir ay sonra yapının kontrolüne gidilir. Durum tespit tutanağı tutulur ve fotoğraflanır.
-  Aykırılık giderildiyse dosya kapatılır. Yasal süre içerisinde aykırılığın düzeltildiğine dair 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42'nci maddesi (ç) bendi uyarınca ilave edilen tutar kadar ceza bedeli toplam ceza bedelinden düşülerek tahsilatının yapılması için Mali Hizmetler Müdürlüğü'ne üst yazı ile encümen kararı ve durum tespit tutanağı gönderilir. Durum tespit tutanağı Tapu Müdürlüğüne, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'ne üst yazı ile gönderilir.
-  Aykırılık giderilmediyse, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42'nci maddesinde belirtilen mevzuat hükümlerine aykırı davranmaktan para cezası alınması, İmar Kanunu'nun 31'inci maddesine göre elektrik ve su hizmetlerinin kesilmesi, 32'nci maddesine göre yıkım kararı alınması ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 184'üncü maddesi gereğince imar kirliliğine neden olma suçundan karar alınabilmesi için konu Encümene yazılı olarak gönderilir.
-  Alınan Encümen kararı İmar Müdürlüğü veya Yapı Kontrol Müdürlüğüne üst yazı ile gönderilir.
-  Encümen kararı Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilerek ilgilisi hakkında suç duyurusunda bulunulur.
-  Para cezasının tahsili için Mali Hizmetler Müdürlüğüne üst yazı ile encümen kararı gönderilir.
-  Encümen kararı İmar Müdürlüğü veya Yapı Kontrol Müdürlüğünce ilgililerine tebliğ edilir.
-  Tebliğ mazbatası İmar Müdürlüğü veya Yapı Kontrol Müdürlüğüne ulaştığında yıkım programına alınması için Yıkım Servisine havale edilir.
-  Yıkım tarihi belirlenir ve ilgilisine yıkım yapılacağı tarih tebliğ yazısı ile gönderilir.
-  Yıkım yapılacağına dair Fen İşleri Müdürlüğüne, Zabıta Müdürlüğüne, Emniyet Müdürlüğü'ne, aykırı yapının bulunduğu Mahalle Muhtarlığına, Elektrik ve Su İdarelerine yazı gönderilir.
-  Yıkım tarihinde yapının kontrolüne gidilir. Yıkım tespit tutanağı tutulur ve fotoğraflanır.
-  Aykırılık giderildi veya Fen İşleri Müdürlüğü tarafından yıkım yapıldı ise; dosya kapatılır.
-  Yıkım yapılamadı ise; konut dokunulmazlığı nedeniyle içeri girilemediğinden ilgili mahkemelerden mahale giriş kararı alınması için Hukuk İşleri Müdürlüğü'ne yazılır.

AKSU BELEDİYESİ'NİN YAPTIĞI
Antalya Aksu Belediyesi'nce tespit edilen kaçak yapılar için yukarıda yer verilen sürecin tamamı işletilmek yerine; tespit edilen kaçak yapılara ceza işlemi uygulanarak savcılığa suç duyurusunda bulunulduğu ve eşanlı olarak yıkım kararı alındığı ancak tüm bu işlemler yürütülürken kaçak yapının fiziki durumunun takibinin aksatıldığı görülmüştür. Ceza uygulandıktan sonra mühür fekki yoluyla kaçak yapının inşasına devam edilip, edilmediğinin veya tamamlanan yapılarda mührün sökülerek kullanılıp kullanılmadığının kontrolünün yapılmaması, kaçak yapısı mühürlenen vatandaşın imar cezasını ödeyerek kaçak yapının inşasına devam etmesi ya da kaçak yapıdan faydalanması riskini beraberinde getirmektedir. Oysaki; İmar Kanunu’nun İdari müeyyidelerin sayıldığı 42’nci maddesinde Kanun’a aykırı olduğu belirtilen fiil ve hallerin, yapının inşa edilmesi süreci içinde tekrarı halinde, idari para cezaları bir kat artırılarak uygulanacağı belirtilmiştir. 

KONTROL ZORUNLULUĞU
Kamu iaresince, cezai yaptırımların uygulanması ve düzenli olarak denetimlerin yapılması hususunda çalışmaların titizlikle yerine getirileceği ifade edilmiştir.
Bu itibarla, İdare tarafından kesilen cezalara ilişkin tahakkuk ve tahsilat gibi mali süreçler, yıkım kararı gibi idari süreçler ve suç duyurusu gibi adli süreçlerin yürütülmesinin yanı sıra ceza uygulanan yapılara vurulan mühürlerin periyodik olarak kontrol edilerek yapının mühürleme aşamasındaki durumuyla farklılık olup olmadığının tespitinin yapılması, farklılık olması durumunda ise imar ve ceza kanunlarında yer alan yaptırımların uygulanması için girişimlerde bulunması gerekmektedir."