Pil Fabrikası ranta kurban edilmesin!
haberimizvar.net- Antalya'nın akciğeri konumunda olduğu gibi kent kimliğinde önemli bir yere sahip olan MKE Antalya Pil Fabrikası'nın tahsisinin iptal edilip, Kepez Belediyesi'nden alınarak MKE'ye devredilmesi yönündeki girişimler Antalya kamuoyunda ve kentin dinamiklerince tepkiyle karşılanıyor.
1974 yılında kurulan Antalya Pil Fabrikası Yerleşkesi'nin mimari, yapısal, teknolojik ve sosyal özellikleriyle Antalya'nın önemli bir endüstri mirası olduğu, yerleşkede bir sürede beri yenileme çalışmaları yapan Mesut Kocagöz'ün başkan olduğu CHP'li Kepez Belediyesi'nden alınarak, MKE'ye tekrar verilmesinin tamamen siyasi bir girişim olduğu, iktidar partisi AKP'nin Kepez'de seçimi kaybetmeyi sindiremediği için tahsisin iptaline çabaladığı ileri sürülüyor. Mimarlar Odası Antalya Şubesi'nden sonra Antalya Kent Konseyi Kültürel Miras Çalışma Grubu Başkanı Doç., Dr. Esin Kuleli de bu değerli alanın Antalya'dan koparılarak rant baskısına açık bırakılmaması gerektiğini belirtti.
MODERN MİMARİ VE YAŞAM KÜLTÜRÜNÜ YAŞATIYOR
Antalya Kent Konseyi Kültürel Miras Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Esin Kuleli, Kepez Belediyesi'nden alınarak Antalya'dan koparılmak istenen Antalya Pil Fabrikası'nın Antalya'nın kent kimliğinde önemli bir yere sahip olduğunu, fabrika yerleşkesinin Cumhuriyet döneminin sanayi politikalarını, modern mimari anlayışını ve toplumsal yaşam kültürünü bir arada yansıtan bütüncül bir endüstri mimari mirası olduğunu vurguladı. 1974'te kurulan Antalya Pil Fabrikası Yerleşkesi'nin prefabrik betonarme taşıyıcı sistem, katlanmış plak, çatı, güneş kırıcılar, gün ışığı fenerleri, avlulu plan düzeni ve yağmur suyu toplama havuzu gibi modern tasarım ilkelerine sahip olduğunu belirten Kuleli, "Antalya Pil Fabrikası lojmanları, kreşi, sosyal tesisleri, yüzme havuzu, spor alanları ve açık hava sinemasıyla yalızca bir üretim alanı değil, dönemin bütüncül yaşam-işlev anlayışını yansıtan örnek bir Cumhuriyet dönemi sanayi yerleşkesidir. Antbirlik, Pamuklu Dokuma, Kepez Elektrik ve Ferrro-Krom tesisleriyle birlikte 1950'lerden itibaren gelişen Fabrikalar Bölgesi'nin tamamlayıcı bir bileşeni olarak kentin endüstriyel yaşamına önemli bir katkı sunmuştur" dedi.
ANTALYA KAMUOYUNDA HAKLI KAYGILAR VAR
Kuleli, yazılı açıklamasında daha sonra şu görüşlere yer verdi:
"Son dönemde basına yansıyan haberlerde, ANPİL yerleşkesinin Kepez Belediyesi’nden alınarak yeniden MKE’ye devredilmesi yönünde girişimlerde bulunulduğu görülmektedir. Kepez Belediyesi, alanda yürüttüğü restorasyon ve kamusal dönüşüm çalışmaları kapsamında kütüphane ve sosyal alan projelerinin devam ettiğini, tahsisin iptaline karşı hukuki süreç başlatacağını duyurmuştur. Bu tartışmalar, yerleşkenin geleceğine ilişkin belirsizliği artırmakta ve kamuoyunda haklı kaygılara yol açmaktadır. Bu süreçte alınacak kararların, kamu yararı ve şeffaflık ilkeleri doğrultusunda, kentin kültürel mirasının korunmasını esas alarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Mimarlar Odası Antalya Şubesi de yaptığı açıklamada Pil Fabrikası’nın mimari, estetik ve tarihsel değerlerine dikkat çekmiş; alanın rant baskısına açık bırakılmaması, bütüncül bir koruma yaklaşımıyla kültür-sanat odaklı bir kamusal merkez olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Oda, gerekmesi halinde hukuki süreç dahil tüm yolların kullanılacağını belirtmiştir.
Öte yandan, 2025 Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali’nin büyük bölümü ANPİL yerleşkesinde gerçekleştirilmiş ve yaklaşık 8 bin katılımcıyı ağırlamıştır. Bienal süresince fabrika yapıları, avlular ve açık alanlar; sergi, atölye, performans, söyleşi ve açık hava etkinlikleri için başarıyla kullanılmıştır. Bu deneyim, ANPİL’in kültür, tasarım, yaratıcı endüstriler ve kamusal yaşam için yüksek potansiyele sahip bir alan olduğunu somut biçimde kanıtlamıştır. Yerleşkenin mekânsal nitelikleri, onu Antalya’nın gelecekteki en önemli kültürel odaklarından biri olmaya aday kılmaktadır.
Tüm bu değerlendirmeler ışığında Antalya Kent Konseyi olarak, Pil Fabrikası yerleşkesinin tüm bileşenleriyle birlikte korunması, tescilsiz yapıların koruma statüsüne alınması, alanın kentsel rant baskısından uzak tutulması ve kamusal, kültürel ve rekreatif işlevlerle geleceğe taşınması gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz. Yerleşkenin geleceğine ilişkin tüm kararların; Kent Konseyi, Mimarlar Odası, üniversiteler, Kepez Belediyesi, MKE ve ilgili uzmanların katılımıyla yürütülecek katılımcı ve şeffaf bir süreçle değerlendirilmesi; gerekmesi halinde uluslararası bir proje yarışmasıyla alanın uzun vadeli vizyonunun belirlenmesi Antalya için en doğru yaklaşım olacaktır.
Antalya Pil Fabrikası, geçmişin bir üretim alanından çok daha fazlası olarak, Antalya’nın kültürel sürekliliğine, çağdaş yaşamına ve toplumsal belleğine katkı sağlayabilecek önemli bir kamusal alandır. Antalya Kent Konseyi olarak bu değerli mirasın korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması sürecini kararlılıkla takip etmeye devam edeceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz."