DSİ’NİN HES İNADI

 Gündoğmuş ilçesinde ‘kesin korunacak hassas alan’ ilan edilen Uçarsu Şelalesi ve Alara Çayı’nda yapımı planlanan 2 HES projesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2021 yılında iptal edilmişti. Körfez gazetesinden Engin Korkmaz’ın haberine göre bölgedeki 6 köyde yaşayan 700 kişinin imzasıyla verilen itiraz dilekçesini değerlendiren Bakanlık, Uçansu ve Alara’nın,  sit alanında kalması  nedeniyle projeleri sonlandırdı. HES’lerin kurulması planlanan Uçansu Doğal Sit Alanı, 5 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararıyla ‘Kesin Korunacak Hassas Alan’ ilan edildi. Kararın ardından ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) süreci başlatılan HES’lerin iptali için imza toplayan köylüler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na itiraz etti. Başvuru üzerine ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü temmuz ayında, tespit edilen eksiklikleri gerekçe göstererek projeye ilişkin ÇED sürecini durdurdu. 4 YENİ HES YAPILACAK Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü, ‘Kesin Korunacak Alan’ ilan edilen Gündoğmuş’un Uçarsu Şelalesi ve Alara Çayı üzerine yeni 4 Hidroelektrik Santrali (HES) açılması için harekete geçti. Devlet Su İşleri tarafından ilgili birimlere gönderilen yazıda, “Gündoğmuş Kaymakamlığı'nın ilgide kayıtlı yazı ekinde gönderilen dilekçeniz ile ‘Alara Grubu Projesi’ hakkında bilgi istendiği belirtilerek ilgiliye ve Kaymakamlığınıza bilgi verilmesi istenmektedir. Kurumumuz tarafından hazırlanan ‘Alara Enerji Grubu İlk Etüt Raporu’nda Alara Enerji Grubu Projesi kapsamında: membadan mansaba doğru sırasıyla Oğuz Regülâtörü ve HES, Gündoğmuş Barajı ve HES. Alara Barajı ve HES ve Alara han Barajı ve HES üretim tesislerinin 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunun çerçevesinde inşa edilerek işletilmesi planlanmaktadır” denildi. OĞUZ DERESİ ÜZERİNE 4 ayrı HES’in planlandığı belirtilen yazıda, ilk HES’in Oğuz deresi üzerine kurulmasının uygun olacağı belirtildi. Yazıda, “Birinci kademede; 2 adet çevirme yapısı ile alınacak suların Oğuz Regülâtörüne aktarılması, 1. çevirme yapısı Oğuz deresi üzerinde 590,00 m talveg kotunda tirol tip olarak önerilmiştir. 2. Çevirme yapısı; Sağ sahil 1. Yan kolu üzerinde 588,50 m talveg kotunda tirol tip olarak planlanmıştır. Oğuz deresi 2. Yan kolu üzerinde 587,50 m talveg kotu ve 590,00 m eşik kotunda Oğuz Regülâtörü ile çevrilecek suların iletim kanalı ile 420.50 m kuyruksuyu kotunda ve 3.91 MWm/3,80 MWe kurulu güçteki HES'e dönüştürülmesiyle 17.68 GWh/yıl enerji üretimi öngörülmüştür” denildi. ALARA ÇAYI’NA DA HES Gündoğmuş Barajı üzerine yapılması planlanan iki ayrı HES ile Alara Çayı üzerine yapılması düşünülen HES içinse şu bilgi verildi: “İkinci kademede; Alara Çayı üzerinde 345,00 talveg kotu, 422,00 m kret ve 420,00 m maksimum işletme su kotunda tesis edilecek olan Gündoğmuş Barajı ile depolanan suların enerji tüneli vasıtası ile 212.00 m kuyruksuyu kotunda ve 63,73 (61,81 + 1,92) MWm/61,82 (59.96+1,86) MWe kurulu güçte tesis edilecek olan HES'e dönüştürülmesi ile 197,814 GWh/yıl enerji üretilmesi; Üçüncü kademede; Alara Çayı üzerinde 91,00 talveg kotu, 200,00 m kret ve 195,00 m maksimum işletme su kotunda tesis edilecek olan Alara Barajında depolanacak suların enerji tüneli ile 87.00 m kuyruksuyu kotunda 85,51 (82.60+2.91) MWm/83,03 (80,2+2,83) MWe kurulu güçteki HES'e düşürülmesiyle 212.710 GWh/yıl enerji üretilmesi beklenmektedir” İHALE İÇİN MÜRACAAT BEKLENİYOR Yazıda yine Alara Çayı üzerine düşünülen4. HES içinse şu bilgi verildi: “Alara Çayı üzerinde 38,00 talveg, 89,00 m kret ve 85,00 m maksimum işletme su kotunda inşa edilecek olan Alara han Barajında depolanacak suları enerji tüneli ile 35,00 m kuyruksuyu kotunda ve 40,15 (38,79+1,36) MWm/38,96 (37,64+1,32) MWe kurulu güçte tesis edilecek olan HES'te türbinlenmesiyle 100.830 GWh/yıl enerji üretilmesi öngörülmüştür.Alara Enerji Grubu projesinin dört kademesinde toplam kurulu güç 193,300 MWm/187,610 MWeve toplam enerji üretimi 529,034 GWh/yıl olmaktadır. Söz konusu proje DSİ internet sitesi Tablo-7'deözel sektör müracaatına açılmış olup, özel sektör müracaatları beklenmektedir.”   ERMİŞ: DSİ İNADINDAN VAZGEÇMİYOR Gündoğmuş’ta HES’lere karşı direnen köylülerin avukatı Münip Ermiş, 4 yeni HES projesinin ‘akıl almaz’ olduğunu söyledi. Bölgenin ‘Kesin Korunacak Alan’ ilan edildiği vurgulayan Ermiş, “Alara Çayı, Uçansu Şelalesi ve çevresini kapsayan 21 bin dönümlük arazide bırakın HES yapmayı ağaç bile sökemezsiniz. Kaldı ki bakanlık daha önce 3 HES’i kendi iptal etti. DSİ şuan kimseye sormadan, kendi kafasına göre HES için ihale yapmaya hazırlanıyor” dedi. Bölgeye yapılacak HES’lerin ÇED raporuna aykırı olduğunu belirten Ermiş, “DSİ daha önce iptal edilen 3 HES’i ve bölge hakkında verilen ‘kesin korunacak alan’ kararını yok sayıyor. Orada HES yapılması sadece suya değil, yaban hayata, ekolojik dengeye ve bölge halkının yaşamına zarar verir” dedi. SU KAYNAKLARINA DARBE VURUR 4 yeni HES projesinin Alara’nın yapısını bozacağını belirten avukat Münip Ermiş, “DSİ, plansız ve projesiz bir şekilde ÇED Genel Müdürlüğü’nden bilgi almadan, kimseye danışmadan ihaleye çıkıyor. Bu kanunlara zaten aykırı. Ama ihalenin gerçekleşmesi halinde DSİ aradan çekilecek ve topu ÇED Genel Müdürlüğü ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’na (EPDK) atacak. Burada kurumlar arası bir koordinasyon eksikliğini görüyoruz. Ayrıca Antalya su sorunu konusunda kritik bir sınırda. Bu noktada yeni HES yapılması ya da yapılması için ihale açılması kente vurulacak büyük bir darbe olacaktır.”dedi. Ermiş, ihalenin açılması ile hukuki süreci başlatacaklarını sözlerine ekledi.