Böcek bu hesabın içinden nasıl çıkacak?

31 Mart 2019 tarihinden itibaren Antalya Büyükşehir Belediyesi’nde başkanlık koltuğuna Muhittin Böcek oturdu. Mart’ın sonu bahar sloganıyla AKP dönemi sona erip, 1 Nisan 2019 tarihi itibariyle yeni dönem başlamış oldu. Her şey güzel olacak dedik… Umudumuz böyle iken, Sayıştay’ın 2017 yılı Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin denetim raporunu incelediğimde karşıma çıkanları okudukça, “Başkan Böcek bu hesabın içinden nasıl çıkacak?” sorusunu kendi kendime sorar vaziyette buldum. 2017 yılı Sayıştay raporunda o kadar çok detay var ki, sadece hesaplar üzerinde yapılanları paylaştığımda siz de şaşıracaksınız. EKDAĞ’A ÖDENEN İNŞAAT BEDELİ 1.357.628,39 TL Sayıştay raporuna göre; “Antalya Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 13.12.2015 tarih ve 1392 sayılı kararı ile Düden Projesi’nin EKDAĞ Ekmek Dağıtım San. Tic. A.Ş. tarafından uygulanmasına, 10 yıl süre ile sosyal tesis olarak işletilme işinin EKDAĞ’ya verilmesine, projenin uygulanması sonucu oluşacak inşaat maliyetlerinin belediyenin teknik personeli tarafından tespit edilmesine ve ortaya çıkacak inşaat maliyetlerinin EKDAĞ’nın belediyeye olan kira borçlarına mahsup edilmesine karar verilmiştir. Ancak, yapılan incelemede; projenin uygulanması kapsamında 2017 yılında yapılan 1.357.628,39-TL’lik inşaat maliyetinin yatırımlar hesabına kaydedilmesi gerekirken, giderler hesabına kaydedilmek suretiyle doğrudan giderleştirildiği tespit edilmiştir. Bu durum kurum mali tablolarının doğruluğunu ve güvenilirliğini etkilemektedir.” diye ifade ediliyor. 4.575.804, 38TL NEREDE? Daha durun yeni başladık. Sayıştay raporunda bir de Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı’na (BAKA) ödenmesi gereken pay soruluyor. Sayıştay raporunda konuyla ilgili olarak şu tespitler yapılıyor:  “Yapılan incelemelerde, BAKA’ya aktarılması gereken binde beşlik tutarın, 4.575.804,38 TL olduğu ve aktarılan bu payların kamu idareleri payları hesabına kaydedilmediği tespit edilmiştir. Bu durum kurum mali tablolarının doğruluğunu ve güvenilirliğini etkilemektedir.” AHH ŞU GİDERLER HESABI! Raporda ayrıca sürekli aynı cümleler içinde hesaplarda güvenirliliğin sorgulandığına dikkat çekmek isterim. İşte yine giderler hesabında olmaması gerekenler: “Yapılan incelemede Alanya İlçesi Tosmur’ da bulunan binanın aşevine dönüştürülmesi yapım işinde iş artışı ile birlikte toplam 515.409,64TL ilgili firmaya ödenmiştir. Bu tutarın 153.790,16TL’sinin binanın tefrişatı ile ilgili olduğu ve ilgili hesaplara aktarıldığı görülmüştür. Geri kalan 361.619,48TL’lik harcamanın içeriğine bakıldığında varlığın değerini ve kullanım süresini artırmaya yönelik olmasına karşın ilgili maddi duran varlığın kayıtlı değerine ilave edilmesi gerekirken doğrudan giderler hesabına alınarak giderleştirildiği tespit edilmiştir. Bu durum maddi duran varlığın kayıtlı değerinin mali tablolarda hatalı yer almasına neden olmaktadır.” HESAPLARDA UYUMSUZLUK Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin hesaplarında bir türlü tutarlılık yakalamak mümkün görünmüyor. O nedene, bu hesapların içinden nasıl çıkılacak? Sorusuyla başladım yazıma…  Taşınmazlarla ilgili de durum farklı değil… İşte Sayıştay’ın tespiti: “Yapılan inceleme neticesinde;  kurum taşınmazlarının emlak servisinde kayıtlı değerleri 2.698.005.132,21 TL olmasına rağmen mali tablolarda 5.182.692.722,07 TL olarak göründüğü, bir başka ifadeyle, kurum kayıtları ile değerleme sonucu oluşan emlak servisindeki kayıtları arasında 2.484.687.589,86 TL tutarında bir uyumsuzluğun bulunduğu tespit edilmiştir. Kamu idaresi cevabında; özetle, sistemsel iyileştirmelerin tamamlanmasının ardından duran varlıkların değerleme sonuçları ile mali tablolar arasındaki uyumsuzluğun ortadan kaldırılacağı ifade edilmektedir. Sonuç olarak; hesaplarda  yer alan maddi duran varlıkların kayıtlı değerleri ile değerleme sonucu oluşan emlak servisine esas değerleri arasındaki uyumsuzluk, maddi duran varlıkların mali tablolarda hatalı olarak yer almasına neden olduğundan ilgili hesap grubunun tam ve doğru bilgi üretemediği değerlendirilmektedir.” 14.748.170,13 TL’LİK HATA Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin hesaplarında 14 milyon748 bin 170 lira 13 kuruşluk hatayı tespit eden Sayıştay, bakın bu durumu denetim raporunda nasıl anlatıyor: “Yapılan incelemelerde idarenin mali tablolarında; 241.1.1 hesap kodunda 5.325.153,00 TL olması gerekirken 9.038.148,63 TL bulunduğu, 241.1.2 hesap kodunda 4.161.121,50 TL olması gerekirken 3.060.824,00 TL bulunduğu ve 241.1.3 hesap kodunda 45.469.488,00 TL olması gerekirken 35.534.611,00 TL bulunduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermaye hesabı ile ilgili olarak mali tablolarda 14.748.170,13 TL’lik bir hatanın bulunduğu tespit edilmiştir. Bu durum kurum mali tablolarının doğruluğunu ve güvenilirliğini etkilemektedir. Kamu idaresi cevabında; özetle, bulguda belirtilen ve noksan yapılan hesap kayıtlarının ilgili şirketlerden alınacak belgelerle düzeltileceği ifade edilmiştir. Sonuç olarak hesap grubunun tam ve doğru bilgi üretemediği değerlendirilmektedir. Tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.” KAYITLAR UYGUN DEĞİL! Raporda yine kayıtların uygun tutulmadığına dair uyarılar yapılıyor, işte onlarda biri: “Yapılan incelemelerde ise idarenin tahsis ettiği 7.640.370,00 TL değerindeki 10 adet taşınmaz ile hazine ve diğer ilçe belediyeleri tarafından kuruma tahsis edilen 1.356.551,04 m2 büyüklüğündeki toplam 110 adet taşınmaza ilişkin muhasebe kayıtlarının mevzuata uygun tutulmadığı görülmüştür. Bu durum kurum mali tablolarının doğruluğunu ve güvenilirliğini etkilemektedir. Sonuç olarak, mali tablolalarda ilgili hesap grubunun tam ve doğru bilgi üretemediği değerlendirilmektedir.” YAMAN ÇELİŞKİ Büyükşehir’in taşınmaz satışlarında hata yaptığını tespit eden Sayıştay, konuyla ilgili olarak raporuna şu notu düşüyor:  “Kurum muhasebe kayıtlarının incelenmesi sonucunda, 2017 yılı içinde satışı yapılan 28 taşınmazın satış değerleri ile kayıtlı değerleri arasında herhangi bir değerleme yapılmadan kayıtlardan çıkarıldığı bir başka ifadeyle kurum taşınmazlarının satış bedelleri üzerinden kayıtlardan çıkarıldığı tespit edilmiştir. Bu durum kurum mali tablolarının doğruluğunu ve güvenilirliğini etkilemektedir. “ KİRAYA VERİLENLERİN KAYITLARI YOK Büyükşehir Belediyesi’nin kiraya verdiği gayrimenkullerin kayıtlarının yapılmadığını tespit eden Sayıştay, konuyla ilgili raporunda detaylı açıklamalarda bulunuyor. Sayıştay, “Yapılan incelemelerde, kurumun mülkiyeti ve tasarrufunda bulunan ve kiraya verilen gayrimenkullerin kiraya verilen duran varlıklar hesabına kaydedilmediği tespit edilmiştir. Bu durum kurum mali tablolarının doğruluğunu ve güvenilirliğini etkilemektedir.” ifadelerine yer verdi. BURAYA DİKKAT! Hala pes etmeyip, yazıyı okumaya devam ediyorsanız. Burada sizi pes dedirtecek bur durum söz konusu olabilir. Sayıştay’ın raporunda yer alan, bir geçek daha: “Yapılan incelemelerde 2017 yılında içlerinde büfe, mesire alanı ve kahvaltı alanlarının da bulunduğu 112 tane taşınmaz için kiralama şekline dönüşen ecrimisil kararı alınmış ve emlak birimince 3.786.233,08 TL'lik tahakkuk verilip bunun 738.991,35 TL'si tahsil edilmiştir. Kurumun emlak biriminde yapılan bu ecrimisil işlemlerine yönelik tahakkuk kayıtlarının yapıldığı fakat muhasebe kayıtlarında ise herhangi bir tahakkukun yer almadığı, 738.991,35 TL tahsil edilmesine rağmen mali tablolarında taşınmaz ecrimisil geliri olarak 897.615,36 TL bulunduğu ve herhangi bir terkin ve iadenin yapılmadığı görülmüştür. Bir başka ifadeyle; Ecrimisil tahakkuklarının muhasebe kayıtlarında yer almadığı ve muhasebe kayıtlarında tahsil edilen ecrimisil gelirinden daha fazla ecrimisil gelirinin bulunduğu tespit edilmiştir.” Pes etmediyseniz, ben pes ettim. Raporda o kadar çok detay, o kadar çok tespit edilen hata var ki; ‘Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek bu hesabın içinden nasıl çıkacak?’ sorusunu sormakta haklı değil miyim?